Panowanie rodu Gryfitów rozpoczęło się w Słupsku 1317 roku, a zakończyło ponad 300 lat później w 1648 roku. Przez ponad 100 lat od roku 1372 do 1478 roku istniało odrębne Księstwo Słupskie. Dla Słupska ważne były lata panowania księcia Bogusława V oraz Bogusława X. Wpływ obu Bogusławów i Książąt Pomorskich wpłynął znacznie na średniowieczny Słupsk. Warto więc udać się w podróż, śladami Gryfitów w Słupsku.

Zamek Książąt Pomorskich

Naszą podróż po średniowiecznym Słupsku warto rozpocząć stając pod budynkiem Zamku Książąt Pomorskich w Słupsku. Obecny budynek zamku przypomina ten pochodzący z końca wieku XVI gdy został on przez księcia Jana Fryderyka przebudowany w stylu renesansowym. Wcześniejszy zamek powstał tu dopiero w roku 1507 gdy w tym miejscu wybudował go – wbrew mieszkańcom Słupska – książę Bogusław X. Przed zamkiem stoi jego pomnik.

Warto zajrzeć do słupskiego zamku ponieważ znajduje się tu Muzeum Pomorza Środkowego. W jednej z sal znajdują się Skarby Książąt Pomorskich.

Młyn Zamkowy

Na dziedzińcu zamkowym znajduje się także zabytkowy pochodzący z XIV wieku młyn zamkowy. To jeden z najstarszych obiektów przemysłowych w Polsce. Obecnie znajduje się tu cześć Muzeum Pomorza Środkowego.

Rynek Rybacki – Brama Młyńska

Małym przejściem nad kanałem młyńskim możemy przejść na Rynek Rybacki gdzie stoi jedna z trzech gotyckich bram miejskich – Brama Młyńska. Do bramy dotyka fragment murów miejskich, w tym miejscu sięgającym nawet siedmiu metrów. Na rynku zobaczymy też Spichlerz Richtera – ale jego w średniowieczu tu nie było, znajdował się za to u zbiegu ulic Kopernika i Wolności. Za rzeką Słupią tam gdzie znajduje się obecnie kościół św. Ottona stał pierwszy gród kasztelański w Słupsku.Odwracamy się i wracamy na dziedziniec zamku udając się do kościoła św. Jacka.

Kościół podominikański św. Jacka

Kościół podominikański pw. św Jacka należał do początków wieku XVI do zakonu Dominikanów. Gdy w Słupsku wybuchły zamieszki religijne zakon w popłochu wyjechał z miasta, a kościół został splądrowany i zniszczony. Przez prawie osiemdziesiąt lat czekał na lepsze czasy. Dopiero na przełomie wieku XVI i XVII dzięki staraniom księżnej Erdmuty został odbudowany i przekształcony na kościół zamkowy. Samą księżną można zobaczyć na malowidle umieszczonym w ołtarzu, tuż obok niej znajduje się jej mąż książę Jan Fryderyk – ten który rozbudował słupski zamek. Z Gryfitami we wnętrzu kościoła mamy jeszcze kilka wybitnych zabytków – zabytkowe organy, epitafium księżnej Anny de Croy i nagrobek księcia Ernesta Bogusława von Croy. Sama księżna Anna i Ernest Bogusław zostali pochowani w krypcie pod ołtarzem – ich cynowe nagrobki można zobaczyć teraz w Muzeum Pomorza Środkowego.

Mury Miejskie

Wychodząc z kościoła skręćmy na w lewo żeby obejrzeć zachowane w tym fragmencie obronnych murów miejskich. Idąc wzdłuż murów dojdziemy do ogrodów zamkowych. To namiastka ogrodów księżnej Erdmuty – która wokół zamku hodowała wiele ziół i roślin leczniczych, które sprzedawane były w zamkowej aptece.

Dalej idąc wracamy na dziedziniec zamkowy, który przejdziemy udając się wzdłuż kanału młyńskiego dochodzimy do rzeki Słupi.

Baszta Czarownic

Z oddali widać już kształt Baszty Czarownic. To jedyna taka baszta zachowana do naszych czasów. Jej nazwa pochodzi od tego że w wieku XVII istniało tu więzienie dla kobiet posądzonych o czary. Obecnie znajduje się tu Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej.

Stary Rynek

Idąc bulwarem nad rzeką Słupią dochodzimy do mostu Kowalskiego. Skręcimy w lewo żeby dojść do Starego Rynku. To tu właśnie od wieków funkcjonowało życie miasta. Tu zbudowany był też miejski ratusz. Niestety ze starej zabudowy nie zostało praktycznie nic. To efektów pożarów miasta z ostatnim pożarem, który wywołali żołnierze Armii Czerwonej w 1945 roku.

Pójdziemy dalej ulicą Grodzką. Ta ulica razem z ul. Mostnika były głównym traktem średniowiecznego miasta. Na jej końcu stała druga miejska brama zwana Holsztyńską – do naszych czasów nie dotrwała.

Kościół Mariacki

Nad rynkiem troszkę w oddali góruje bryła największego słupskiego gotyckiego Kościoła Mariackiego. Wybudowanego w XV wieku, dotrwał do naszych czasów. Niestety los nie był łaskawy dla wnętrza kościoła.

Kościół św. Mikołaja (obecnie Miejska Biblioteka Publiczna)

Idąc ul. Grodzką zobaczymy budynek dawnego kościoła św. Mikołaja. Ta gotycka budowla to pozostałość dawnego kościoła zakonnego zakonu Norbertanek. Warto zejść w stronę rzeki Słupi żeby urokliwym mostkiem wzdłuż murów miejskich. Ten fragment murów szczególnie od strony rzeki przedstawia ich średniowieczny walor obronny.

Słupskie Planty

Przez park nad rzeką dochodzimy do ul. Jana Kilińskiego skręcając w lewo, przez rondo dojdziemy do Alei Sienkiewicza. W miejscu parku w średniowieczu była naturalna fosa składająca się mokradeł, strumienia i stawu miedzianego otaczająca średniowieczny Słupsk. Później pojawiły się bastiony i umocnione wały obronne. Zostały one w XIX wieku rozplantowane i powstały słupskie planty ciągnące się wzdłuż murów miejskich.

Idąc parkiem Alei Sienkiewicza i później dalej Parkiem Pierwszych Słupszczan i ul. Starzyńskiego dochodzimy do słupskiego ratusza.

Nowa Brama

Po lewej stronie zobaczymy wstawioną w XIX wieczna zabudowę gotycką Nową Bramę – trzecią z miejskich bram. Nazwana nową ponieważ powstała jako ostatnia. Przez jej bramę drogą na wale ziemnym kierowaliśmy się ku Szczecinowi.

Tam gdzie obecnie jest Plac Zwycięstwo było jeziorko zwane Quebbe – to też był fragment naturalnej fosy broniącej miasto przed potencjalnym nieprzyjacielem.

Ratusz

Oczywiście obecnego ratusza miejskiego w tym miejscu w średniowieczu nie było. Powstał dopiero na początku wieku XX. Pamiątką po historii miasta są umieszczone w sali 211, gdzie odbywają się sesje rady miasta, dwa wielkoformatowe obrazy przedstawiające ważne wydarzenia. Na jednym przedstawiony jest rok 1310, w którym margrabiowie brandenburscy relokują miasto. Na drugim rok 1341, gdy mieszkańcy miasta składają swoje kosztowności, żeby wykupić miasto z rąk Zakonu Krzyżackiego.

Naprzeciwko ratusza znajduje się park im. J.Waldorffa – to dalsza część słupskich plant. Wzdłuż którego ciągną się pozostałości murów miejskich. Na końcu znajduje się kaplica szpitalna św. Jerzego. Co prawda w średniowieczu stała w innym miejscu, na obecnej ul. Tuwima, ale później została przeniesiona w miejsce, w którym obecnie się znajduje.

Dotarliśmy prawie pod Zamek Książąt Pomorskich skąd rozpoczęliśmy nasz spacer śladami Gryfitów.